राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना माहिती
Rashtriya Kutumb Labh Yojana Information
सरकार राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना नावाचा नवीन योजना राबवत आहे. योजनेनुसार, सरकार मृताच्या कुटुंबाला 18 ते 59 वयोगटातील कुटुंबप्रमुख, पुरुष असो वा महिला, नैसर्गिक किंवा अपघाती कारणांमुळे मरण पावल्यास रु. 20,000 आर्थिक मदत. कुटुंबाचा उदरनिर्वाह हा त्यांच्या जीवनशैलीसाठी आवश्यक आहे.
एखाद्या महिला सदस्याचे अनपेक्षितपणे निधन झाल्यास कुटुंबावर दुष्काळ पडू शकतो. राष्ट्रीय कौटुंबिक लाभ योजनेद्वारे, सरकार त्यांना या अडचणीतून बाहेर पडण्यासाठी आर्थिक सहाय्य देते.
अपघाताने मरण पावलेल्या आणि राज्याच्या दारिद्र्य मर्यादेच्या खाली असलेल्या कुटुंबातून आलेल्या पुरुष किंवा स्त्रीच्या कुटुंबाला पैसे देण्यासाठी हा एक महत्त्वाचा योजना आहे.
गरीब कुटुंबाचे संपूर्ण अस्तित्व कमावणाऱ्यावर अवलंबून असल्याने, राज्य सरकारने हा योजना सुरू करणे निवडले आहे कारण कमावणाऱ्याचे अनपेक्षितपणे निधन झाल्यास, कुटुंब उपाशी राहते आणि त्यांना उदरनिर्वाहाचा गंभीर त्रास होतो.
पाच किंवा सहा व्यक्ती असलेली कुटुंबे ग्रामीण भागात सामान्य आहेत. कमावणारा एकच व्यक्ती आहे. त्या व्यक्तीची पत्नी, लहान मुले आणि इतर पालक सर्व घरी बसतात आणि त्या एका व्यक्तीवर पूर्णपणे अवलंबून असतात. कमावणारा पैसा हा त्या गरीब कुटुंबाचा जीव असतो. कोणत्याही कारणास्तव कमावत्या व्यक्तीचे अनपेक्षितपणे निधन झाल्यास कुटुंब संपूर्ण अशांततेत आहे. एखाद्या व्यक्तीचा अकाली मृत्यू झाल्यास कुटुंब उपाशी राहू नये आणि त्यांना आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागू नये यासाठी महाराष्ट्र राज्य सरकारने हा योजना सुरू केला आहे.
या पोस्टमध्ये, आम्ही लाभार्थी कसे अर्ज करू शकतात आणि कोणत्या कागदपत्रांची आवश्यकता आहे यासह राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेबद्दल जाणून घेण्यासाठी सर्व काही समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करू. असा करा अर्ज
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना म्हणजे काय
What is Rashtriya Kutumb Labh Yojana
राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या वंचित कुटुंबातील एका कुटुंबाला रु. 18 ते 59 वयोगटातील पुरुष किंवा स्त्रीचा अपघात किंवा नैसर्गिक मृत्यू झाल्यास 20,000 आर्थिक मदत.
कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबातील कमावणारा प्रत्येक गोष्टीचा प्रभारी असतो. अशा व्यक्तीचे निधन झाल्यास कुटुंबाला अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. या सर्वांच्या प्रकाशात महाराष्ट्र सरकारने राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना सुरू केली आहे.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेची थोडक्यात माहिती
Rashtriya Kutumb Labh Yojana In Short
योजनेचे नाव | राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना |
यांनी पुढाकार घेतला | महाराष्ट्र शासन |
लाभार्थी | आर्थिक दृष्ट्या गरीब कुटुंब |
लाभाची रक्कम | 20,000 वीस हजार रुपये |
विभाग | समाज कल्याण विभाग |
अर्ज प्रणाली | अर्ज प्रक्रिया ऑफलाइन पद्धतीने आहे |
अधिकृत वेबसाइट | http://nfbs.upsdc.gov.in/ |
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेची वैशिष्ट्ये
Features of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- राज्यव्यापी आर्थिकदृष्ट्या वंचित कुटुंबातील कमावत्या व्यक्तीचे निधन झाल्यास, कुटुंबाला त्यांच्या मूलभूत गरजा पूर्ण करण्यास कोणतीही अडचण येऊ नये.
- योजनेच्या लाभाचा लाभ घेण्याचा हा एक सोपा मार्ग आहे.
- या योजनासाठी राज्य सरकारकडून वार्षिक ४५ कोटी रुपयांची तरतूद केली जाते.
- योजना पार पाडण्यासाठी राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना वापरली जाते.
- डीबीटीद्वारे, लाभाची रक्कम थेट लाभार्थी कुटुंबाच्या बँक खात्यात हस्तांतरित केली जाते.
- या योजनेमुळे कुटुंबाचे जीवनमान उंचावेल आणि त्यांच्या आर्थिक वाढीला हातभार लागेल.
- या योजनाची स्थापना राज्यातील दारिद्र्य पातळीखालील कुटुंबांना पोटापाण्यासाठी करणाऱ्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर उपासमार होऊ नये म्हणून करण्यात आली.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेचे उद्दिष्टे
Objectives of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- BPL कुटुंबातील सदस्यांना तात्काळ आर्थिक सहाय्य देणे हे या योजनाचे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे जेणेकरुन ते कमावणाऱ्याच्या मृत्यूनंतर त्यांचे जीवन चालू ठेवू शकतील.
- दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबाला कमावत्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागणार नाही याची खात्री करण्यासाठी राष्ट्रीय कुटुंब योजना लागू करण्यात आली.
- कुटुंबाची सामाजिक आणि आर्थिक प्रगती एकाच वेळी त्यांना दारिद्र्यरेषेखाली आणते आणि त्यांना स्वावलंबी बनण्यास मदत करते.
- कुटुंबातील सदस्याच्या निधनानंतर कुटुंबातील सदस्यांना त्वरित आर्थिक मदत देणे हे या योजनाचे उद्दिष्ट आहे.
- कुटुंबाला त्यांच्या दैनंदिन गरजा पूर्ण करण्यासाठी किंवा प्राथमिक प्रदात्याच्या मृत्यूनंतर पैसे उधार घेण्यासाठी इतर कोणावरही अवलंबून राहण्याची गरज नाही.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेचे फायदे
Benefits of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- आर्थिक विकास होईल.
- या योजनेचा लाभ राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या वंचित नागरिकांना होणार आहे.
- याव्यतिरिक्त, तुम्हाला 20,000 रुपये आर्थिक मदत मिळेल.
- याशिवाय, कुटुंबाच्या प्राथमिक प्रदात्याचे निधन झाल्यास तुम्हाला आधार देण्यासाठी सरकारने ही योजना सुरू केली आहे.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेचे महत्त्व
Importance of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
अतिरिक्त तपशीलांसाठी NSAP पोर्टल किंवा राज्य सरकारच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.गरजू कुटुंबांना राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेद्वारे मदत मिळू शकते. कुटुंबांना, विशेषतः ग्रामीण भागातील, कठीण आर्थिक काळात या योजनाचा खूप फायदा होतो. सामाजिक सुरक्षिततेचा एक उपयुक्त घटक म्हणून याकडे पाहिले जाते.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेची पात्रता
Eligibility for Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- अर्जदाराचे वास्तव्य महाराष्ट्र राज्यात असणे आवश्यक आहे.
- अपघाताने किंवा नैसर्गिक कारणांमुळे, केवळ कुटुंबातील मजुरीचे निधन झाले पाहिजे.
- मृत व्यक्ती 18 ते 59 वयोगटातील असावी.
- कुटुंबातील प्राथमिक वेतन कमावणारा, पुरुष असो वा महिला, 18 ते 59 वयोगटातील असावा.
- कुटुंबातील काम करणाऱ्या सदस्याने आत्महत्या केली नसावी.
- अर्जदार कुटुंबाचे नाव दारिद्र्य पातळी खाली दिसले पाहिजे.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेच्या अटी व शर्ती
Terms and conditions Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- अर्जदार महाराष्ट्रात जन्मलेला आणि वाढलेला असावा.
- अर्जदाराच्या कुटुंबाची वार्षिक कमाई एक लाखापेक्षा जास्त नसावी.
- अर्जदार कुटुंबाचे नाव दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांच्या यादीत असणे आवश्यक आहे.
- आत्महत्या करणाऱ्या कुटुंबातील सदस्याला या योजनेचा लाभ दिला जाणार नाही.
- या योजनाचा लाभ महाराष्ट्राव्यतिरिक्त इतर राज्यातील रहिवाशांना दिला जाणार नाही.
- या प्रणालीचे फायदे केवळ १८ ते ५९ वयोगटातील रहिवाशांनाच मिळतील; जे वृद्ध आहेत ते पात्र होणार नाहीत.
- जर मृत व्यक्ती कर्मचारी असेल आणि त्याच्या मृत्यूनंतर त्यांना विम्याचा लाभ मिळाला असेल तर कुटुंबाला योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
- दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबातील पुरुष किंवा महिला कामगाराचे निधन झाल्यानंतर, कामगाराच्या मृत्यूच्या तीन वर्षांच्या आत कुटुंबाने राष्ट्रीय घरगुती लाभ योजनेसाठी अर्ज करणे आवश्यक आहे; नंतरचे अर्ज विचारात घेतले जाणार नाहीत.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ लागणारी आवश्यक कागदपत्रे
Documents Required for Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- आधार कार्ड
- रेशन कार्ड
- रहिवाशी दाखला
- जन्माचे प्रमाणपत्र
- बँक खात्याचा तपशील
- मोबाईल नंबर
- ई-मेल आयडी
- पासपोर्ट आकाराचे फोटो
- प्रतिज्ञा पत्र
- मृत्यू पत्र
- दारिद्र्य रेषेखालील असल्याचे प्रमाणपत्र
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेसाठी हे कुटुंबे पात्र नाहीत
- वर्षाला ₹1 लाखापेक्षा जास्त कमावणारे कुटुंब.
- अपघाताने मरण पावला.
- कुटुंबाचा प्रमुख फेडरल सरकार किंवा राज्य सरकारी एजन्सीसाठी काम करतो.
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेअंतर्गत अडथळे
- योजनेच्या दीर्घकालीन अस्तित्वासाठी पुरेसा पैसा आणि कार्यक्षम प्रशासन आवश्यक आहे.
- काहींचे म्हणणे आहे की एक-वेळचे योगदान पुरेसे विस्तृत आणि दीर्घकालीन समर्थन देत नाही.
- BPL आवश्यकता सारख्याच अडचणी अनुभवणाऱ्या काही पात्र कुटुंबांना लागू होणार नाहीत.
- हे शक्य आहे की सर्व परिसर आणि समुदाय ही सेवा प्रदान करण्यासाठी तितकेच जागरूक किंवा सुसज्ज नाहीत.
खालील कारणांमुळे, राष्ट्रीय कुटुंब आर्थिक सहाय्य योजनेचा लाभ दिला जाणार नाही
- आत्महत्या
- बाळंतपणातील मृत्यू
- आत्महत्येचा प्रयत्न
- मोटार शर्यतीतील अपघात
- सैन्यातील नोकरी
- जवळच्या लाभार्थ्यांकडून किंवा वारसाकडून खून
- युद्ध
- अमली पदार्थाच्या सेवनामुळे झालेला अपघात
- स्वतःला जाणीवपूर्वक जखमी करून घेणे
- गुन्हयाच्या उद्देशाने कायद्याचे भंग करताना झालेला अपघात
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेचा मार्ग
- स्थानिक नेते आणि समुदाय संस्थांसोबत काम करून योजनाची दृश्यमानता लक्षणीयरीत्या वाढवली जाऊ शकते.
- कौशल्य-विकास योजना किंवा मुलांच्या शालेय शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती यासारख्या दीर्घकालीन समर्थन धोरणांचा विचार करा.
- पात्रता असलेल्या कुटुंबांना मदत मिळते याची खात्री करण्यासाठी सर्व उपलब्ध पात्रता पर्यायांचे मूल्यमापन करणे.
राष्ट्रीय कौटुंबिक लाभ योजनाद्वारे दिले जाणारे आर्थिक सहाय्य
- मुलांचे शिक्षण अनुदान (१८ वर्षांपर्यंत)
- एकरकमी 20,000 रु. उत्पन्न मिळवणाऱ्या व्यक्तीचा अनपेक्षित मृत्यू झाल्यास दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबाला रुपये दिले जातील..
- दरमहा ६००/- पेन्शन (७५ वर्षे वयाच्या लाभार्थ्यांसाठी)
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेचे महत्त्वाचे मुद्दे
Important points of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
DBT च्या माध्यमातून लाभार्थी कुटुंबाच्या बँक खात्यात या योजनेतील लाभाची रक्कम जमा केली जाईल. या योजनेंतर्गत महाराष्ट्र राज्य सरकारकडून दरवर्षी 47 कोटी रुपयांहून अधिक निधी दिला जाणार आहे. या योजनेच्या लाभामुळे कमावणारा मरण पावला तरी कुटुंब उपाशी राहणार नाही आणि त्यांचे जीवनमान उंचावले जाईल.
लाभासाठी कोणत्याही क्षणी अर्ज केला जाऊ शकतो आणि योजनेची समाप्ती तारीख सेट केलेली नाही. या योजनेच्या अद्ययावत माहितीसाठी, इच्छुक पक्षांनी महाराष्ट्र सरकारच्या अधिकृत वेबसाइटला किंवा सामाजिक न्याय आणि विशेष सहाय्य विभागाच्या कार्यालयाला भेट द्यावी, कारण अटी आणि शर्ती नेहमी बदलू शकतात.
महाज्योती फ्री टॅबलेट योजना ! दहावी पास विद्यार्थ्यांसाठी|Free Tablet Yojana
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेचा अर्ज रद्द होण्याची कारणे
Reasons for cancellation of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
- मृत हा महाराष्ट्राचा रहिवासी नसताना,
- जर मृत व्यक्तीचे वय 18 पेक्षा कमी आणि 59 पेक्षा जास्त असेल
- मृतांनी स्वतःचा जीव घेतल्यास अर्ज रद्द केला जाईल.
- मृत व्यक्तीचे नाव दारिद्र्य पातळीच्या खाली सूचीबद्ध नसल्यास,
- जर मृत व्यक्तीचे कुटुंब वर्षाला एक लाखाहून अधिक कमावते
- त्यानंतरच्या अर्जांचा विचार केला जाणार नाही आणि मृत्यूच्या तारखेपासून तीन वर्षांच्या आत अर्ज सादर न केल्यास तो रद्द केला जाईल.
राष्ट्रीय कुटुंब योजनेची अर्ज प्रक्रिया
Application Process of Rashtriya Kutumb Labh Yojana
वरील सर्व नियमांतर्गत येणाऱ्या लाभार्थ्यांनी त्यांच्या जिल्हाधिकारी कार्यालय/तहसील कार्यालय/तलाठी कार्यालयाशी संपर्क साधावा आणि राष्ट्रीय कुटुंब योजनेंतर्गत अर्ज करण्यासाठी त्यांच्याकडून एक अर्ज घ्यावा आणि अर्ज योग्यरित्या भरा. अर्जाची विनंती केलेली सर्व माहिती अचूकपणे पूर्ण करणे आवश्यक आहे. वरील सर्व कागदपत्रांसह अर्ज सादर करावा. त्यानंतर तुमचा अर्ज जिल्हाधिकारी कार्यालय/तहसील कार्यालय/तलाठी कार्यालयात जमा करावा. तुमचा अर्ज सबमिट केल्यानंतर, संबंधित अधिकारी तुमची कागदपत्रे तपासेल आणि तुम्हाला 20000 वीस हजार रुपये वितरित करेल.
त्यानंतर, अर्जदाराने सर्व आवश्यक कागदपत्रांच्या झेरॉक्स प्रतीसह संपूर्ण अर्ज त्याच कार्यालयात जमा करावा. त्यानंतर, योजनेच्या अधिकाऱ्यांनी अर्ज आणि कोणत्याही सहाय्यक कागदपत्रांचे पुनरावलोकन केल्यानंतर लाभ वितरित केला जाईल.
अशा प्रकारे, मृत व्यक्तीच्या कुटुंबातील सदस्याने त्यांच्या संबंधित कार्यालयात या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज करावा.
FAQ’s वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1) ) राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेची किती रक्कम दिली जाते ?
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेसाठी 20,000 रुपये योगदान
2) राष्ट्रीय कुटुंबाला योजनेचा कसा करावा अर्ज?
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनेसाठी Offline अर्ज जमा करणे आवश्यक आहे.
3) राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना कोणत्या राज्यासाठी आहे?
महाराष्ट्र राज्यासाठी राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना सुरू करण्यात आली.
4) राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनाची सुरुवात कोणी केली आहे?
राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना राबविण्याची जबाबदारी महाराष्ट्र राज्य शासनाच्या सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाकडे आहे.
5) राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनाचा लाभ कोण कोण मिळवू शकतो?
महाराष्ट्र राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या वंचित किंवा दारिद्र्य पातळीखालील कुटुंबे या योजनाचा लाभ घेण्यास पात्र आहेत.
6) राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजनाचे मुख्य उद्देश काय आहे?
आर्थिक संघर्ष करत असलेल्या राज्य कुटुंबांना आर्थिक मदत देणे हे या योजनाचे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे.