प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना माहिती
Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana Information
23 एप्रिल 2018 रोजी पंतप्रधानांनी योजनेचे अनावरण केले. जन औषधी योजनेचे 2014-2015 मध्ये प्रधानमंत्री भारतीय जन औषधी योजना असे नामकरण करण्यात आले. सरकार या योजनेअंतर्गत प्रिमियम जेनेरिक औषधांची किंमत चालू दरापेक्षा कमी करत आहे. सरकारने “जन औषधी स्टोअर्स” ची स्थापना केली आहे जिथे जेनेरिक औषधे दिली जातात.
जेनेरिक औषधे ब्रँडेड किंवा फार्मास्युटिकल औषधांइतकीच प्रभावी असली तरी त्यांची किंमत कमी असते. मंत्री प्रधान जनऔषधी अभियानाचे मुख्य उद्दिष्ट हे आहे की जेनेरिक औषधे नाव-ब्रँडपेक्षा अधिक परवडणारी आहेत आणि त्यांच्या गुणवत्तेवर कोणताही परिणाम होत नाही या वस्तुस्थितीबद्दल लोकांना शिक्षित करणे आहे. शिवाय, ही जेनेरिक औषधे सोईस्करपणे उपलब्ध आहेत आणि बाजारात उपलब्ध आहेत.
या योजनेंतर्गत, सामान्य जनतेला बाजारापेक्षा ६०-७०% कमी किमतीत औषधोपचार उपलब्ध करून देण्याच्या उद्दिष्टासह राष्ट्रीय सरकार देशभरात लवकरच सुमारे १००० जनऔषधी दवाखाने उघडणार आहे.जन औषधी केंद्र सुरू करण्यासाठी कोणीही अर्ज करू शकते, परंतु त्यांनी खाली सूचीबद्ध केलेल्या आवश्यकता पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
तुम्ही भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे. डॉक्टर, फार्मासिस्ट, रुग्णालये आणि एनजीओ ट्रस्ट सर्व जन औषधी केंद्रे उघडू शकतात. तुम्ही अपंग असाल आणि अनुसूचित जाती किंवा अनुसूचित जमातीचे सदस्य असाल, तर भारत सरकार तुम्हाला प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र स्थापन करण्यासाठी 50,000 रुपये देखील देईल.
जनऔषधी केंद्रासाठी अर्ज करण्यासाठी पॅन कार्ड आवश्यक आहे. तुम्हाला अर्ज करायचा असल्यास तुम्हाला हॉस्पिटल किंवा ना-नफा संस्थेचे पॅन कार्ड आणि नोंदणी प्रमाणपत्र आवश्यक असेल. आणि तुमच्या मालकीचे असले किंवा ते भाड्याने असले तरीही, तुमच्याजवळ 10 चौरस फूट जागा आहे हा सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना म्हणजे काय
What is Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
प्रधानमंत्री भारतीय जनऔषधी प्रकल्प भारत सरकारने सुरू केली आहे. ज्या नागरिकांची स्थिती कमी आहे त्यांच्यासाठी योजना तयार करण्यात आला आहे. जनऔषधी केंद्राच्या माध्यमातून रहिवाशांना ही जेनेरिक औषधे कमी दरात मिळू शकतील. ही औषधे नाव-ब्रँडप्रमाणेच काम करतील. 23 एप्रिल 2008 रोजी झालेल्या बैठकीत, फार्मा सल्लागार मंचाने प्रधान मंत्री जन शुद्धी केंद्र 2023 योजना सुरू करण्याचा निर्णय घेतला.
या योजनेंतर्गत प्रत्येक जिल्ह्यात एक आउटलेट उघडण्यात येणार आहे. देशातील ७३४ जिल्ह्यांमध्ये या सुविधा सुरू होतील.फार्मास्युटिकल अँड मेडिकल डिव्हायसेस ब्युरो ऑफ इंडिया योजनाच्या प्रशासनावर देखरेख करेल. याची सुरुवात 2008 मध्ये फार्मास्युटिकल क्षेत्रांतर्गत झाली. अंमलबजावणी करणाऱ्या एजन्सींद्वारे, देशाच्या रहिवाशांना वाजवी किंमतीत उच्च-गुणवत्तेची जेनेरिक औषधे उपलब्ध होतील. याव्यतिरिक्त, सेंट्रल फार्मा या योजनावर देखरेख करेल आणि व्यावसायिक आणि राज्य दोन्ही क्षेत्रातील उद्योगांकडून औषधे खरेदी करेल.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेची थोडक्यात माहिती
Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana In short
| योजनेचे नाव | प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना |
| ज्याने सुरुवात केली | भारत सरकार |
| उद्देश | देशाच्या आर्थिकदृष्ट्या वंचित रहिवाशांना परवडणारी औषधे पुरवणे |
| लाभार्थी | भारताचे नागरिक |
| वस्तुनिष्ठ | कमी किमतीत औषधे उपलब्ध करून देणे |
| अधिकृत वेबसाइट | http://janaushadhi.gov.in/index.aspx |
| वर्ष | 2024 |
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेची वैशिष्ट्ये
Features of Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
- या योजनेंतर्गत केंद्र मालकांना देण्यात येणारे प्रोत्साहन सध्याच्या 2 लाख रुपयांवरून 15% पर्यंत वाढवून 5 लाख रुपये प्रति महिना पर्यंतच्या खरेदीसाठी करण्यात आले आहे.
- उत्पादनांच्या गुणवत्तेची हमी देण्यासाठी या योजनासाठी औषधांचा पुरवठा करण्यासाठी केवळ जागतिक आरोग्य संघटना-गुड मॅन्युफॅक्चरिंग प्रॅक्टिस (WHO GMP) मान्यताप्राप्त पुरवठादार वापरले जातात.
- वैयक्तिक व्यवसाय मालक आणि सरकारी संस्था दोन्ही योजना चालवतात.
- मुक्त बाजारात विकल्या जाणाऱ्या ब्रँडेड औषधांपेक्षा जनऔषधी औषधे पन्नास ते नव्वद टक्के कमी महाग आहेत.
- ईशान्येकडील राज्ये, हिमालयीन प्रदेश, बेटांची ठिकाणे आणि NITI आयोग अंतर्गत जिल्ह्यात निर्दिष्ट केलेल्या मागास भागात, महिला उद्योजकांनी स्थापन केलेली केंद्रे, दिव्यांग SC आणि STA यांना या योजनेअंतर्गत फर्निचर, संगणक आणि प्रिंटरसाठी रु. 2 लाख मिळतील.
- सर्वोच्च गुणवत्तेची हमी देण्यासाठी नॅशनल ॲक्रेडिटेशन बोर्ड फॉर टेस्टिंग अँड कॅलिब्रेशन लॅबोरेटरीज (NABL) द्वारे मंजूर केलेल्या लॅबमध्ये औषधांच्या प्रत्येक बॅचची तपासणी केली जाते.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेची उद्दिष्टे
Objectives of Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
जनऔषधी केंद्रांद्वारे सर्व कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांना स्वस्त दरात औषधांचा पुरवठा करणे हे या योजनाचे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे. वाजवी दरात दर्जेदार औषधे खरेदी करून नागरिकांना या योजनाचा फायदा होईल. सरकार प्रत्येक जिल्ह्यात जनऔषधी केंद्र उघडून हे करेल. केंद्र उघडल्यावर, सरकार SC, ST आणि दिव्यांगजनांना 50,000 रुपये पर्यंतची औषधे आगाऊ प्रदान करेल.
गुंतवणूकदारांसाठी एक फायदेशीर योजना बनवण्यासाठी, योजना 20% कमिशन व्यतिरिक्त 3 लाख रुपयांची मदत देखील देते. नाव-ब्रँड औषधे विकणाऱ्या फार्मसीच्या तुलनेत कमी नफा भरून काढण्यासाठी ही मदत दिली जाते. कारण जेनेरिक औषधे नेम-ब्रँडपेक्षा कमी महाग असतात.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेचे फायदे
Benefits of Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
- लोकसंख्येच्या आर्थिकदृष्ट्या वंचित घटकांसाठी तयार केले गेले होते.
- जनऔषधी केंद्रातून लोकांना वाजवी दरात जेनेरिक औषधे मिळतील.
- भारतीय फार्मास्युटिकल अँड मेडिकल डिव्हायसेस ब्युरो पंतप्रधानांच्या वतीने जन औषधी केंद्राचे व्यवस्थापन करेल.
- 2008 मध्ये फार्मास्युटिकल्स विभागाने सादर केले होते.
- भारत सरकारने योजना सुरू केली.
- औषधे नेम-ब्रँडप्रमाणेच प्रभावी आहेत.
- 16 मार्च 2022 रोजी सरकारने जाहीर केले की फेब्रुवारी 2022 पर्यंत प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेचा भाग म्हणून 8689 केंद्रे स्थापन करण्यात आली आहेत.
- ब्रँडेड औषधांच्या तुलनेत, या फार्मसीद्वारे पुरविल्या जाणाऱ्या औषधांची किंमत 50% ते 90% कमी आहे.
- 2022-2023 या आर्थिक वर्षात या योजनाने 814.21 कोटी रुपयांची विक्री केली.
- यामुळे लोकांचे जवळपास 4800 कोटी रुपये वाचले आहेत.
- राष्ट्रातील रहिवाशांना अंमलबजावणी करणाऱ्या एजन्सीकडून वाजवी किमतीची, उत्कृष्ट जेनेरिक औषधे मिळतील.
- शिवाय, सेंट्रल फार्मा सार्वजनिक क्षेत्रातील योजना आणि खाजगी क्षेत्र हे औषधांचे स्रोत असतील आणि योजनावर देखरेख केली जाईल.
- 23 एप्रिल 2008 च्या बैठकीत फार्मा सल्लागार मंचाने योजना राबविण्याचा निर्णय घेतला.
- या योजनेत प्रत्येक जिल्ह्यासाठी एक आउटलेट उपलब्ध करून देण्याचा निर्णय घेण्यात आला.
- देशभरातील ७३४ जिल्ह्यांमध्ये या सुविधा सुरू केल्या जातील.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेसाठी पात्रता
Eligibility for Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
- सरकारी रुग्णालये आणि मेडिकल कॉलेज कॅम्पसमध्ये पंतप्रधान जनऔषधी केंद्र सुरू करण्याच्या नियमांचा विचार करता एनजीओ आणि परोपकारी संस्थांना प्राधान्य दिले जाईल.
- अंतिम मंजुरीच्या वेळी अर्जदाराने त्यांच्या अर्जासोबत त्यांचे प्रमाणपत्र प्रदान करणे आवश्यक आहे.
- प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्रांतर्गत एनजीओ किंवा संस्था स्थापन करण्यासाठी बी फार्मा किंवा डी फार्मा पदवी असलेल्यांचीच नियुक्ती केली जाईल.
- पीएमबीजेपी योजनेअंतर्गत अर्ज करण्यासाठी अर्जदाराकडे डी फार्मा किंवा बी फार्मा पदवी असणे आवश्यक आहे.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेची आवश्कय लागणारे कागदपत्रे
Documents Required for Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- SC/ST चे प्रमाणपत्र किंवा अपंग प्रमाणपत्र
- फार्मासिस्ट नोंदणी प्रमाणपत्र
- मागील 2 वर्षांचे प्राप्तिकर विवरण
- मागील 6 महिन्यांचे बँक स्टेटमेंट
- जीएसटी घोषणा
- अंतर धोरणाची घोषणा
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेसाठी ऑनलाईन अर्ज कसा करावा
Online apply for Pradhan Mantri Janaushadhi kendar Yojana
- तुम्ही सर्वप्रथम प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्राच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट दिली पाहिजे.
- मुख्य पृष्ठ आता तुम्हाला पाहण्यासाठी लोड होईल.
- मुख्य पृष्ठावर, तुम्हाला “PMBJK साठी अर्ज करा” पर्याय निवडावा लागेल.
- पुढील पायरी म्हणजे “ऑनलाइन अर्ज करण्यासाठी येथे क्लिक करा” पर्याय निवडणे.
- तुमची स्क्रीन आता एक नवीन पृष्ठ उघडेल.
- तुम्ही या पेजवर आता नोंदणी करा हा पर्याय निवडणे आवश्यक आहे.
- त्यानंतर तुमच्या स्क्रीनवर नोंदणी फॉर्म दिसेल.
- तुम्ही तुमचे नाव, जन्मतारीख, फोन नंबर, ईमेल पत्ता, राज्य, वापरकर्ता आयडी, पासवर्ड आणि इतर माहितीसह हा फॉर्म भरला पाहिजे.
- त्यानंतर तुम्हाला “सबमिट” पर्याय निवडावा लागेल.
- तुम्ही या पद्धतीने प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र उघडण्यासाठी अर्ज करू शकता.
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेसाठी ऑफलाइन अर्ज कसा करावा
Offline apply for Pradhanmantri Janaushadhi kendar Yojana
- सुरुवातीला, आपण प्रदान केलेल्या दुव्यावर क्लिक करणे आवश्यक आहे.
- त्यानंतर तुम्हाला फॉर्म डाउनलोड करावा लागेल.
- आता तुम्हाला हा फॉर्म सर्व आवश्यक माहितीसह भरावा लागेल.
- त्यानंतर सर्व आवश्यक कागदपत्रे जोडणे आवश्यक आहे.
- हा फॉर्म आता संबंधित विभागात जमा करणे आवश्यक आहे.
- तुम्ही या पद्धतीने प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्रासाठी अर्ज करू शकता.
FAQ’s वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना सुविधा सॅनिटरी नॅपकिन्स सर्व केंद्रांवर उपलब्ध आहेत का?
होय, सर्व प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्रांमध्ये जनऔषधी सुविधा सॅनिटरी नॅपकिन्स असतात.
2) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना केंद्रांमधून कोणी औषधे खरेदी करू शकतो का?
होय,प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्रे प्रिस्क्रिप्शनशिवाय औषधे विकतात.
3) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना केंद्रांवर सर्व औषधे उपलब्ध आहेत का?
जनऔषधी केंद्र प्रधान मंत्री जरी योजना केंद्रांमध्ये जेनेरिक औषधे मोठ्या प्रमाणावर विकली जात असली तरी सर्वच औषधे प्रत्येक ठिकाणी देऊ शकत नाहीत. तरीसुद्धा, सर्व केंद्रांमध्ये आवश्यक औषधे उपलब्ध आहेत याची हमी देण्याचा प्रयत्न केला जातो.
4) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनाचे उद्दिष्ट काय आहे?
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना प्रत्येकाला, विशेषत: समाजातील वंचित आणि गरीब घटकांना वाजवी दरात उच्च दर्जाची जेनेरिक औषधे उपलब्ध करून देण्याचा प्रयत्न करते.
5) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना केंद्रे ऑनलाइन औषधे विकू शकतात?
होय, प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र त्यांच्या स्वतःच्या वेबसाइटवर किंवा सरकारने मंजूर केलेल्या ई-कॉमर्स प्लॅटफॉर्मवर ऑनलाइन औषधे देऊ शकतात.
6) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनाअंतर्गत जेनेरिक आणि ब्रँडेड औषधांच्या किमतीत काय फरक आहे?
प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजनेअंतर्गत जेनेरिक औषधे ब्रँडेड औषधांपेक्षा खूपच कमी महाग आहेत. किंमतीमध्ये 90% फरक असू शकतो.
7) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना म्हणजे काय?
भारत सरकारने सर्वसामान्यांना परवडणारी, उच्च दर्जाची जेनेरिक औषधे उपलब्ध करून देण्यासाठी प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना सुरू केली.
8 ) प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना केंद्रांची स्थापना कशी केली जाते?
आवश्यकता पूर्ण करणारे आणि आवश्यक सरकारी मंजुरी मिळवणारे खाजगी व्यवसाय मालक प्रधानमंत्री जनऔषधी केंद्र योजना केंद्रे स्थापन करतात.
